Beslenme nedir öncelikle bunu açıklayarak başlayalım beslenme açlık duygusunu bastırmak, karın doyurmak yahut canımızın çektiği şeyleri yemek/içmek değildir. Beslenme sağlığı korumak, geliştirmek ve yaşam kalitesini yükseltmek için vücudun gereksinimi olan besin ögelerini yeterli miktarlarda ve uygun zamanlarda almak için bilinçli yapılması gereken bir davranıştır. Peki diyet posası nedir? Diyet posası ise bitki hücre duvarını oluşturan ve nişasta olmayan polisakkaritler, sindirilemeyen oligosakkaritler, lignin ve dirençli nişastadan oluşan bileşiklere yahut genel tanım olarak besinlerin bir bileşeni olarak insan vücudunun sindiremediği ya da kan dolaşımına emilimini yapamadığı kompleks karbonhidratlara posa diyoruz. Fizyolojik fonksiyonları, fiziksel fonksiyonları, gastrointestinal yoldaki farklı lokal ve sistematik etkileri sebebiyle beslenmede ve diyet tedavilerinde diyet posasının çok önemi vardır. Posanın fiziksel ve fizyolojik olarak iki yararı bulunmaktadır bunlar; Sağlıklı yaşamın sürdürülmesi ve bazı hastalıklardan korunabilmek için önemlidir ve bazı hastalıkların tedavisinde önemlidir. Fizyolojik etkilerine göre posa; çözünür posa (suda çözünür) ve çözünmez posa (suda çözünmez) olarak ikiye ayrılmaktadır. Çözünen posalar vücudun şeker kullanımının dengelenmesinde yardımcı olur. Çözünür Posalar: Kurubaklagiller, bezelye, yulaf, arpa, elma, portakal ve havuç gibi birçok meyve ve sebzede, psyllium (karıyarık otu) tohumunun kabuğunda vardır. Posa Kaynakları: Doğal posa içeriği en yüksek besin grupları sırasıyla, kurubaklagiller (% 11-26), sert kabuklu meyveler (%5-14), tahıl ürünleri (%4-7.5), sebzeler (%3-4) ve meyvelerdir (%1-2). Çiğ olanlar pişmişlerden, kabuklu olanlar kabuksuzlardan daha çok diyet posası içermektedir.
Posanın Fizyolojik Etkilerinden bahsedecek olursak diyetlerde posanın bulunması besin emilimini, karbonhidrat ve yağ metabolizmasını, sterol metabolizmasını, dışkı hacim ve ağırlığını, bağırsak yapısını, bariyer fonksiyonunu ve immun fonksiyonları etkiler. Mide boşalmasını geciktirir, yeme isteğini azaltır, ince bağırsakta viskositeyi arttırarak basit karbonhidratların emilimini azaltır. Kalın bağırsakta, fermente edilebilirliği yüksek çözünür posa bakteriler tarafından daha fazla oranda kısa zincirli yağ asitleri oluşturur. Çözünmez posanın fermente edilebilirliği daha düşüktür. Diyet posası dışkılama sıklığı ve dışkı ağırlığını arttırarak bağırsakta oluşan artıkların ve toksinlerin hızla dışarı atılmasını sağlar. Diyet posası aynı zamanda bağırsaklardan safra asitlerinin emilimini azaltarak karaciğerde kolesterol sentezini yavaşlatarak kan kolesterolünün düşürülmesine yardımcı olmaktadır.
Diyet Posası ve Beslenme
