Yaşam boyu vücut için gerekli bir element olan iyotun eksikliği ya da yetersiz alınması, hamilelik döneminde ciddi sorunlara neden olabilmektedir. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Öğretim Üyesi Dr. Dilek Erdem, İyot eksikliğinin bebekte zekâ geriliğine yol açabileceğini söyleyerek anne adaylarını uyardı. Dr. Öğr. Üyesi Erdem, hamilelikte iyot eksikliğinin neden olacağı hastalıklara ve tedavi yöntemlerine değinerek şu bilgilere yer verdi:
GEBELİK VE İYOT EKSİKLİĞİ,
İyot, tiroid hormonu üretimi için gerekli bir elementtir. Vücudumuzda bulunmadığı, için de mutlaka dışarıdan gıda ile alınması gerekir.
İyot toprakta ve deniz suyunda bol miktarda bulunur. Topraktaki miktar erozyona bağlı olarak değişebilmektedir. Başlıca iyot kaynakları; et, süt, yumurta, balık, kabuklu deniz hayvanları, yeşil yapraklı sebze ve meyvelerdir. Besinlerin içindeki iyot miktarı yetiştikleri bölgedeki toprağın içerdiği iyot miktarına bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir.
GEBELERDE İYOT EKSİKLİĞİNE BAĞLI GÖRÜLEN RAHATSIZLIKLAR NELERDİR?
Erişkin bir insanın günlük iyot ihtiyacı 100-150 mikrogramdır. Gelişme çağında, gebelik ve emzirme dönemlerinde ise bu ihtiyaç 40-50 artmaktadır. Gebelik ve emzirme döneminde 200-300 mikrogram iyot alımı olmalıdır. Bu miktar iyotlu tuz ile karşılanamayacağı için günlük 100-150 mikrogram takviye gerekmektedir.
İyot eksikliği idrarla atılan iyot miktarı ölçülerek saptanır. Ancak bu rutinde yapılamaz. İyot eksiliğinde guatr ve hipotroizm görülebilir. Hipotroidizm belirtileri; halsizlik, soğuğa dayanıksızlık, cilt kuruluğu kadınlarda kısırlık, adet düzensizliği, gebelik olursa da düşük, erken doğum, anomalili bebek doğurma riskini taşır. Eğer guatr ve hipotroidi gelişmişse tedavisi yapılır. İyot eksikliği olan toplumlarda iyot genellikle tuz, ekmek ve içme suyuna eklenir. Yaklaşık 20 yıldır ülkemizde tuzlara iyot eklenmesi zorunlu hale getirilmiştir.
DÜNYADA İYOT EKSİKLİĞİNE BAĞLI ÖNLENEBİLİR ZEKA GERİLİĞİ EN SIK RASTLANAN DURUMLAR ARASINDA YER ALMAKTADIR.
İyot eksikliğine bağlı konjenital hipotiroidizm dünyada önlenebilir zeka geriliğinin en sık nedenleri arasında yer almaktadır. Dünya Sağlık Örgütü’nün yaptığı araştırmaya göre Türkiye orta düzeyde iyot eksikliği olan ülkeler sınıfındadır. Bu durum bizlere Türkiye’deki gebelerde hafif veya orta düzeyde iyot eksikliğinin olduğunu göstermektedir. İyot anne karnındaki fetüsün beyin – sinir gelişimi için de çok önemlidir. İyot takviyesi ile bebeğin yeni doğan döneminde beyin sinir sistemi gelişiminin daha iyi olması sağlanabilir.
Gebelere demir ve folik asit verilmesi tartışmasızdır. Ancak omega3, kalsiyum ve D vitamini içeren multivitaminlerin verilmesi hala tartışma konuları arasında yer almaktadır. Türkiye’de gebelikte kullanılan multivitaminlerin içinde iyot yoktur. Gerekli durumlarda İyot içeren bazı preparatlar kullanılabilmektedir.